Bản tin tháng 08/2005

Kiểu cắt lý tưởng – ideal cut

Chúng ta thỉnh thoảng nghe người bán hàng giới thiệu về viên kim cương họ chào bán có dạng cắt mài là “ideal cut”, gọi là kiểu cắt mài lý tưởng.

Viên đá quý thành phẩm dù có hình dạng gì, nếu có độ rực sáng cao nhất, và có lửa mạnh nhất thì kiểu cắt ấy đã có thể đạt được một tỷ lệ cắt mài lý tưởng, đó là ideal cut. Như vậy ta sẽ thấy viên đá sẽ cực kỳ đẹp và hấp dẫn.   

Kiểu cắt mài phổ biến nhất từ xưa đến giờ của kim cương là hình tròn, giác cúc (round brilliant cut).  Kiểu hình tròn giác cúc ở mức cắt mài cơ bản (standard cut) gồm:

  • Phần trên: 1 mặt bàn, 8 giác sao, 8 giác nghiêng, 16 giác gờ trên
  • Phần gờ
  • Phần đáy: 16 giác gờ dưới, 8 giác cúc, 1 chóp đáy

Text Box: Hình 1: So sánh 2 kiểu cắt hình tròn giác cúc: Bên trái là dạng lý tưởng, bên phải là dạng cơ bản. Với kiểu cắt mài cơ  bản, không cần quan tâm đến tính cân đối của các thành phần, ta sẽ được viên đá có trọng lượng nặng, thời gian mài nhanh, nhưng viên đá thiếu vẻ đẹp hoàn hảo. Cắt mài lý tưởng sẽ tốn nhiều thời gian hơn và phải mất một phần trọng lượng đá thô nếu so với cắt theo kiểu cơ bản (xem hình 1), tuy nhiên ta sẽ được một viên đá hết sức đẹp.

Viên kim cương đạt ideal cut là đã đạt mức cao nhất của thang phân cấp cắt mài, nghĩa là có các thông số cắt mài phù hợp, độ bóng tốt, các mặt giác đều nhau, và tính cân đối giữa các phần của viên đá phải cao. Thông số cắt mài cho ideal cut ở các đơn vị kiểm định trên thế giới có thể khác nhau, tuy nhiên độ chênh lệch không lớn lắm (xem hình 2).

Text Box: Hình 2: Các thông số cho kiểu cắt mài ideal cut, hình tròn, giác cúc theo AGS (Hiệp hội Đá quý Mỹ). Thông số của các đơn vị khác có thể gần giống với AGS. Ngày nay phần lớn kim cương đều được mài theo dãy thông số quy định cho ideal cut, nhưng để đạt được mức ideal cut là rất ít, chỉ khoảng vài % vì những tiêu chuẩn khác không đạt được. Do đó người mua cũng rất khó tìm viên kim cương có cắt mài ở mức lý tưởng.

Các đơn vị kiểm định trên thế giới đánh giá cắt mài theo nhiều tiêu chuẩn và không kết luận là viên đá có kiểu cắt ideal cut hay không, cho nên các giấy kiểm định chỉ ghi kết quả đánh giá theo từng phần riêng lẻ liên quan cắt mài. Việc gọi là ideal cut thường do người bán hàng xem trong giấy phân cấp và trên thực tế viên đá mà gọi là ideal cut hay không.

Như vậy khi nói viên kim cương tròn có kiểu cắt ideal cut thì viên đá ấy tất phải có lửa mạnh, có độ tán sắc cao, rực sáng mạnh, độ bóng tốt và rất cân đối. Những nhận định này cũng chỉ là cảm giác, việc xác định chính xác có phải là ideal cut hay không phải là người có kinh nghiệm trong phân cấp kim cương và phải theo một tiêu chuẩn nào đó.

Như vậy khi mua kim cương thì khách hàng nên xem trực tiếp. Trước hết cầm viên đá dưới kẹp, xem viên đá có cân đối hay không, lắc qua lắc lại xem có rực sáng, bóng và lấp lánh không. Có thể dùng lúp phóng đại 10 lần để xem chi tiết. Kết hợp xem các tiêu chuẩn cắt mài trong giấy phân cấp như proportions, symmetry, và polish nếu thấy ghi good, very good hay excellent là chấp nhận được (có nơi sử dụng exellent là cấp cao nhất, có nơi chỉ dùng đến very good). Điều quan trọng nhất đối với người mua là phải nhìn viên kim cương thấy thích trước khi quyết định mua nó. 

Hearts and Arrows – H&A (Trái tim và Mũi tên)

Text Box: Hình 3: Hình trái tim và mũi tên lý tưởng thấy được ở viên kim cương tròn giác cúc qua kính đặc biệt. Bên trái nhìn vào phần đáy thấy các trái tim, bên phải nhìn vào phần trên thấy mũi tên.

Text Box: Hình 4: Kính lúp xem hình trái tim và mũi tên
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ngoài tên gọi hấp dẫn ideal cut đối với kim cương tròn giác cúc, các đơn vị kinh doanh kim cương còn đưa ra một tên gọi mới cũng không kém phần lôi cuốn để người yêu thích kim cương chấp  nhận bỏ tiền ra nhiều hơn mà mua, đó là kiểu cắt mài “Hearts and Arrows” nghĩa là “trái tim và mũi tên”. Hearts and Arrows được viết tắt là H & A.

Bản chất H & A cũng là kiểu cắt mài tròn giác cúc phổ biến ở kim cương. Tên gọi này do dựa vào thực tế thấy được dạng hình trái tim và mũi tên (hình 3) ở kim cương tròn giác cúc khi dùng kính lúp đặc biệt để xem (hình 4).

Người bán hàng có thể dùng kính lúp này để cho khách xem viên kim cương hiện lên hình trái tim và mũi tên, nếu thấy được dạng cắt ấy thì sẽ thấy viên đá rất đẹp. Tuy nhiên để đạt được dạng trái tim và mũi tên hoàn hảo như hình 3 thì viên đá phải đạt cắt mài lý tưởng (ideal cut), và như vậy số lượng kim cương tròn giác cúc có được H & A  cũng cực kỳ ít, chỉ vài %. Còn lại đa số thường thấy dạng trái tim và mũi tên không hoàn chỉnh.

Chỉ khi nào viên đá đạt được hình H & A lý tưởng thì nhà sản xuất mới được quyền khắc bằng lade lên gờ viên đá chữ “H & A”.


Hội nghị kim cương thế giới

Ngày 19/9/2005, tại New York, tập đoàn Rapaport sẽ tổ chức một hội thảo quốc tế về kim cương tại New York, nội dung hội thảo gồm:

  • Kim cương thô – Ai là người nắm quyền kiểm soát? Châu Phi có được lợi tức lớn hay không?
  • Giá kim cương thô – Giá sẽ tăng lên bao nhiêu?
  • Tiếp thị – Chìa  khóa để bạn đạt lợi nhuận. Bạn nên làm gì trong bối cảnh này?
  • Kim cương tổng hợp và xử lý – Mối đe dọa hay cơ hội làm ăn?
  • Internet – Bạn hay thù? Nó có thể giết chết việc kinh doanh lẻ truyền thống không?

Phát biểu tại hội nghị sẽ gồm những vị nổi tiếng trong ngành kim hoàn và đá quý như phó tổng thống Cộng hòa Nam Phi, chủ tịch tập đoàn Rapaport, chủ tịch GIA, tổng giám đốc công ty Zale – là một công ty nữ trang lớn nhất Mỹ, giám đốc điều hành Dimexon và Eurostar – 2 nhà xuất khẩu kim cương lớn nhất ở Ấn Độ và Bỉ, phó chủ tịch điều hành De Beers, tổng giám đốc toàn cầu ngân hàng ABN AMRO – một ngân hàng hàng đầu thế giới. 

Ngành kỹ nghệ kim cương vẫn đang tiến triển. Tuy nhiên khi nguồn đá thô đang cạn dần thì giá đá thành phẩm càng tăng lên, làm suy yếu thị trường. Rồi sự phát triển các kim cương tổng hợp, kim cương xử lý, và internet ngày càng có nhiều tiện ích,.. tất cả đang tác động rất lớn đến tình trạng kinh doanh hiện nay. Có thể là một thách thức nhưng cũng có thể đó là một cơ hội trong kinh doanh kim cương.

Tham dự hay theo dõi hội nghị trên sẽ là một cơ hội để bạn có thêm những thông tin mới nhất và hiểu rõ hơn về tình hình kinh doanh kim cương hiện nay trên thế giới, từ đó có thể vạch ra một hướng kinh doanh đúng trong tương lai.

 

GIA đưa ra hệ thống phân cấp cắt mài mới:

Trong tiêu chuẩn 4C của kim cương – Carat, Color, Clarity, và Cut – thì Cut (cắt mài) là  tiêu chuẩn phức tạp nhất và gây tranh luận nhiều nhất. Thế giới gần như đã thống nhất về hai hệ thống phân cấp về màu sắc (chỉ liên quan đến dãy không màu còn gọi là màu trắng) và độ sạch; đa số hiện dùng hai thang phân cấp của GIA. Riêng phân cấp cắt mài thì đến nay vẫn chưa có một hệ thống nào được thống nhất và sử dụng rộng rãi.

GIA đã phải mất  hơn 15 năm ròng rã nghiên cứu mới có thể đưa ra được một hệ thống phân cấp cắt mài chi tiết và hoàn chỉnh. Họ làm được điều này là nhờ có sự phát triển các công nghệ cao mà ngày xưa không có được. Đó là công nghệ mô hình hóa bằng máy tính và một số công nghệ chiếu sáng, phân tích khác.

GIA cho biết vào ngày 1/1/2006 họ sẽ chính thức sử dụng hệ thống phân cấp cắt mài kim cương mới trên các giấy phân cấp đối với kim cương tròn giác cúc. Các giấy phân cấp mới của GIA vẫn giữ các tiêu chuẩn 4C đã có như cắt mài, màu, độ sạch và carat, nhưng sẽ thêm vào phần chất lượng cắt mài khi nhìn vào mặt chính viên đá.

 

Text Box: Hình 4: Hai mẫu giấy (lớn và nhỏ) phân cấp kim cương mới của GIA sẽ được chính thức sử dụng vào đầu năm 2006, phần thêm mới là thang phân cấp về cắt mài và sơ đồ cắt mài được chú thích bằng chữ và mũi tên màu đỏ.
Giấy phân cấp kim cương mới của GIA sử dụng thang phân cấp các tiêu chuẩn cắt mài từ cao đến thấp gồm 5 cấp như sau:

  • Excellent       Cực kỳ cao
  • Very Good     Rất cao
  • Good               Cao
  • Fair                  Trung bình
  • Poor             Thấp

Ngoài các mô tả về 4C quen thuộc, giấy phân cấp cũng có thêm thông tin về thông số cắt mài, minh hoạ bằng sơ đồ (hình 4).

GIA cũng đưa ra một công cụ phần mềm máy tính dùng để đánh giá chất lượng cắt mài kim cương tên là Facetware. Công cụ này cần người sử dụng nhập vào số liệu của chiều dày viên đá, mặt bàn, góc phần trên, góc phần đáy, giác sao, giác gờ dưới, gờ, chóp đáy, cũng như mức độ đánh bóng và đối xứng.

Để hỗ trợ hệ thống phân cấp kim cương, GIA chế tạo một dụng cụ quan sát gọi là GIA DiamondDock, nó sẽ cung cấp một ánh sáng thích hợp để đánh giá và hiển thị chất lượng cắt mài. GIA cũng sẽ phát hành một ấn bản cho giới kỹ nghệ để giải thích hệ thống phân cấp cắt mài và cách thức trình bày cấp độ cắt mài trên giấy phân cấp của họ.

7 yếu tố tạo chính liên quan đến phân cấp cắt mài, gồm có độ rực sáng (brightness), lửa (fire), độ lấp lánh (scintillation), tỷ lệ trọng lượng (weight ratio), độ vững bền (durability), đánh bóng (polish), và sự đối xứng (symmetry). GIA cũng quan tâm đến tổng bề dày, kích thước mặt bàn, số liệu trung bình của góc phần trên, góc phần đáy, chiều dài giác sao, chiều dài giác gờ dưới, bề dày gờ, chóp đáy, độ bóng và tính đối xứng. GIA cũng đưa ra các sơ đồ để mô tả các chi tiết cắt mài.

Hiện tại thì GIA chưa đưa ra hệ thống mới về phân cấp cắt mài cho kim cương hình dạng  khác hình tròn hoặc kim cương màu sặc sỡ, kim cương tròn có giác mài biến thể.

Sử dụng hệ thống phân cấp cắt mài này, nhà sản xuất có thể hoạch định và đoán trước được cấp cắt mài, người mua có thể so sánh các chất lượng cắt mài, và người bán lẻ có thể thông tin về ảnh hưởng của cắt mài trên kim cương tròn giác cúc.

 

Tin vắn về khai thác và kinh doanh kim hoàn trên thế giới

Doanh thu tháng 7 của DTC, giá đá thô tăng: Giá trị kinh doanh kim cương thô của DTC (công ty con của De Beers chuyên cung cấp kim cương thô) trong tháng 7 khoảng 650 – 750 triệu USD.  Mặc dù giá công bố cho các đại lý không đổi nhưng một số họ cho biết là phải trả thêm cho DTC phí dịch vụ theo giá trị là 2%. Như vậy là giá đá thô thực tế đã tăng 2%. Như vậy trong năm 2005 giá đã tăng đến 14%.

ALROSA che dấu số liệu kinh doanh: Ngày 3/3 tổng thống V. Putin đã ký một sắc lệnh là gỡ bỏ các quy định bí mật quốc gia đối với việc khai thác mỏ kim cương của cty ALROSA (cty nhà nước Nga chuyên khai thác kim cương), như sản lượng carat, trữ lượng, tỷ lệ khai thác, hạn ngạch xuất khẩu, giá trị buôn bán, mức tiêu thụ nội địa, và các cổ phiếu công ty. Mới đây, bộ Tài Chánh ra một thông báo về việc thực thi sắc lệnh của tổng thống.

Tuy nhiên ông Andrei Gusenkov, phát ngôn viên công ty ALROSA nói rằng “thông báo của bộ Tài Chánh nêu lên một trách nhiệm pháp lý về công bố dữ liệu, nhưng không phải là sự bắt buộc”. Đến lúc này thì ALROSA chưa tiết lộ gì về sản lượng và số lượng carat bán được.

Xuất khẩu kim cương của Sierra Leone đạt kỷ lục: Tháng 6, Sierra Leone đã xuất khẩu kim cương thô đạt 22 triệu USD, vượt qua kỷ lục trong tháng của nước này. Sáu tháng đầu năm nay, họ xuất khẩu đến 76 triệu USD, bằng cả năm 2004.

Chính quyền cho biết là đơn giá một từ 194 USD/carat năm 2004 tăng lên đến 280 USD trong năm nay, cho thấy đá thô của họ có chất lượng cao và tiêu thụ được nhiều.

Nhật nhập khẩu thành phẩm tăng 12% trong tháng 5: Nhật nhập đến 101,4 triệu USD kim cương thành phẩm trong tháng 5, tăng 11,7% so với cùng kỳ 2004. 5 tháng đầu 2005, Nhật nhập khoảng 491 triệu USD, tăng 3,9% so với cùng kỳ 2004. Đơn giá nhập trong 5 tháng đầu tăng 8%, tăng lên 445 USD/carat.

Sotheby, Steinmetz giới thiệu bộ sưu tập kim cương: Sotheby và tập đoàn kim cương Steinmetz sẽ đồng sở hữu bộ sưu tập nữ trang kim cương với tên gọi Kim cương Sotheby. Bộ sưu tập này sẽ ra mắt vào tháng 12/2005 tại New York và Hong Kong.

Qua liên doanh trên cho thấy Sotheby đang phát triển hoạt động bán lẻ nữ trang. Salon Privé là một cty cung cấp nữ trang cao cấp theo lệnh của Sotheby vào thị trường châu Á, Âu và bắc Mỹ.

Doanh số nữ trang Hong Kong giảm: Doanh số giảm 4,3% trong tháng 5, mặc dù tổng doanh số bán lẻ toàn thể tăng đến 7,2%, đạt 2,4 tỷ USD.

NamCot đã tròn 5 tuổi: Cty NamCot Diamonds là một liên doanh giữa tập đoàn kim cương Steinmetz và các doanh nhân Namibia, ra đời năm 2001 với 55 nhân viên, nay là 115.

NamCot trở thành đơn vị đầu tiên trong 7 xí nghiệp cắt mài kim cương ở Namibia bán kim cương với nhãn hiệu là “Forever Africa”. Tổng thống Namibia đã khen ngợi NamCot vì sự đóng góp giá trị của nó vào nền kinh tế quốc gia.

Lợi nhuận của Kristall tăng 18% nửa năm đầu: Kristall là một nhà sản xuất kim cương thành phẩm lớn nhất nước Nga, công bố lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2005 tăng vọt lên đến 18,3%. Doanh nghiệp này có trụ sở ở Smolensk, thuộc sở hữu quốc gia, cho biết bán được 166,3 triệu USD kim cương mài trong 6 tháng đầu năm, so với 140,6 triệu USD cùng kỳ năm 2004. Cty cho biết doanh số của họ trong năm nay có thể đạt 310 triệu USD, sẽ là một kỷ lục của họ.

Khai thác mỏ của De Beers ở Nam Phi: Theo De Beers thì giá đá thô trong nửa năm sau 2005 hy vọng sẽ bình ổn hay chỉ tăng nhẹ vì hoạt động khai mỏ của DB sẽ gia tăng, đồng USD ổn định và tình trạng nhân công tốt. Khó đoán trước giá tăng hay không vì phụ thuộc tình hình thị trường. DTC đã tăng giá đá lên 14% trong năm 2005.

Năm nay De Beers Nam Phi sẽ khai thác khoảng 14 triệu carat, nhiều hơn 2004 khoảng 300.000 carat .

Khai thác mỏ của De Beers ở Canada: Về lâu dài thì việc khai mỏ ở Canada sẽ cạnh tranh với các nhà khai mỏ truyền thống. Tuy nhiên hiện nay gặp nhiều khó khăn vì băng hà, nước phủ, mùa đông khắc nghiệt. Hy vọng có đến 7 mỏ vẫn còn khai thác kim cương đến 2015. 

BHP khai thác kim cương: BHP Billiton đầu tư khoảng 7,5 triệu USD vào Angola để khai thác mỏ kimbeclit và bồi tích ở Alto Cuilo, Angola, dự định hoạt động vào cuối năm 2005.

Khai thác kim cương ở Zimbabwe: Các mỏ kim cương ở Zimbabwe dự kiến khai thác được khoảng 200.000 carat kim cương, trữ lượng hiện nay khoảng 14,5 triệu carat.

Mỏ kim cương ở Brasil: Canastra ở Brasil  sẽ được phép đi vào khai thác, dự trù thoạt động trong 4 năm và tổng sản lượng là 114.000 carat.

Cty Zale giảm nhẹ doanh thu: Zale là một trong các cty kinh doanh nữ trang lớn nhất Mỹ. Trong quý 4, 2004, doanh số của Zale giảm 0,1%, thu được 472 triệu USD.