Rhodochrosite chất lượng quý ở Trung Quốc (Bản tin tháng 06/2009)

Rhodochrosite chất lượng quý ở Trung Quốc (Bản tin tháng 06/2009)

(Bài viết của Bryan K. Lees, G&G Spring 2009– biên tập Đỗ Tường Huy)

Mỏ Wudong ở Trung Quốc từ lâu đã được biết đến như là nguồn Rhodochrosite đẹp, nhưng hoạt động khai thác rời rạc và không được ghi nhận một cách quy mô cho đến gần đây. Mỏ nằm trong khu vực Wuzhou thuộc khu vực tự trị Guangxi Zhuang (Quảng Tây (?)), gần 480 km (300 miles) về phía tây bắc của Hong Kong. Vào đầu năm 2007, một nhóm các nhà đầu tư đã mua mỏ này và chuyển chức năng của nó từ dựa trên khai thác kim loại (chì-kẽm-bạc) qua Rhodochrosite chất lượng quý. Trong năm 2008, các người tiếp quản công ty khai khoáng Edge đã có thỏa thuận với chủ sở hữu của Wudong để khai thác túi quặng Rhodochrosite. Mỏ này có độ sâu hơn 150m với một mê cung các đường hầm, các bậc và ống thông gió đã được khai thác bằng cách sử dụng khoan chân kích thủy lực, thuốc nổ và xe chở quặng.

Rhodochrosite và các khoáng vật liên quan ở Wudong đã được B.Ottens mô tả gần đây (“Rhodochrosite aus dem Blei/Zink-Bergwerk Wudong bei Liubao, Guangxi, China”, Lapis, vol. 33, số 10, 2008, trang 53 - 56). Các nhà đầu tư này và các đồng nghiệp đã vẽ bản đồ khu mỏ vào tháng 8/2006. Các mạch khoáng thay đổi từ vài cm cho đến hơn 2m chiều ngang và nghiêng dốc gần như thẳng đứng. Rhodochrosite xuất hiện như là các chất rắn lấp đầy tạo thành các mạch xuất hiện giống như là một vết vạch màu đỏ. Nơi các mạch này mở rộng và cấu trúc cho phép, túi quặng lộ ra chứa các tinh thể hoàn hảo. Có một vài sự tương đồng với dạng khoáng hóa đã gặp ở mỏ Sweet Home hiện đã đóng cửa ở Colorado (xem K. Knox và B. K. Lees, “Gem Rhodochrosite from the Sweet Home Mine, Colorado”, Summer 1997 G&G, trang 122 - 133). Mặc dù đá chủ ở mỏ Wudong là đá trầm tích và ở Sweet Home là đá granite, tinh thể Rhodochrosite ở cả 2 mỏ có thể lớn và nhiều ngọc, xuất hiện cùng với fluorite, galena, wolframite, chalcopyrite, apatite, thạch anh, barite và sphalerite. Sự khác biệt chủ yếu giữa 2 nơi là mỏ Wudong không có tetrahedrite có nhiều ở mỏ Sweet Home. Hầu hết tinh thể Rhodochrosite ở Wudong bị khảm nhẹ đến nặng, làm cho chúng có màu hồng và chắn sáng. Tuy nhiên một ít không bị khảm thì rất ấn tượng với ánh đẹp (hình 1). Chúng có kích thước tối đa gần 13 cm đường kính và ở dạng hình hộp mặt thoi, giống như ở mỏ Sweet Home, nhưng thường ở dạng mỏng và dẹt.

Các đặc điểm bên trong của Rhodochrosite Wudong cho thấy lịch sử phát triển bất thường. Nhiều tinh thể có nhiều lớp và bao thể, tạo nên sự thách thức phải đối mặt và một vài giới hạn đối với tiềm năng cho ra các viên đá quý lớn. Hoạt động khai mỏ cũng sản xuất gần 100kg vật liệu ở cấp độ chế tác bên cạnh các mẫu khoáng. Vật liệu để chế tác được cắt mài thành các viên đá mài giác (hình 2) và cabochon, cũng như các hạt, dạng cầu hay quả trứng và dạng tượng. Vào tháng 2/2009, quá trình chế tác gần 10 kg vật liệu đã thu được gần 150 viên mài giác trọng lượng nhỏ hơn 1ct đến 3ct, gần 20 viên mài giác từ 3 – 10ct và 4 viên nặng hơn 10ct. Bên cạnh đó có khoảng 50 viên cabochon lên đến 20ct, khoảng 20 viên hình thoi được mài bóng nặng đến 30ct và 15 viên dạng quả trứng nhỏ hơn 50ct mỗi viên. Các hàng được mài bóng này được Paul Cory phân phối (Iteco Inc., Powel, Ohio) và có lẽ cần đến 3 năm để cắt mài lượng hàng tồn kho đang nắm giữ. Mỏ Wudong đang sản xuất đủ đá Rhodochrosite thô để tiếp tục cung cấp cho thị trường đã được tạo nên bởi mỏ Sweet Home đã bị đóng cửa từ giữa năm 2004 (Spring 2007 GNI, trang 61 - 62).