Việc nung luyện HPHT có thể loại bỏ tông màu nâu trên kim cương thiên nhiên kiểu IIa và biến chúng thành kim cương gần không màu đến không màu. Mặc dù một lượng đáng kể kim cương kiểu IIa xử lý HPHT đã từng được phát hiện tại các phòng giám định đá quý trong một thập niên vừa qua, nhưng rất ít được công bố trên những đặc điểm của vật chất ban đầu. Tuy nhiên, mới đây phòng giám định ở New York có cơ hội quan sát toàn bộ quá trình xử lý HPHT trên 4 viên kim cương.
Hình 12: Các viên kim cương kiểu IIa này ban đầu được phân cấp màu từ J – M, sau xử lý HPHT chúng có màu từ F – E và trọng lượng từ 1,74 – 2,57 ct. Điều này chứng minh rằng nung luyện HPHT đang được sử dụng để cải thiện màu sắc một cách tinh vi trong kim cương kiểu này. Ảnh chụp bởi Jian Xin (Jae) Liao.
Lúc đầu mới nhận thì 3 trong số 4 viên kim cương dạng tròn này (1,8 – 2,6 ct) được phân cấp màu từ J đến K, riêng viên thứ 4 thì có màu M. Phổ phát quang bức xạ (PL) chứng thực rằng chúng có màu tự nhiên. Phổ hồng ngoại cho thấy chúng là kim cương kiểu IIa thuần túy; chỉ duy nhất một viên là có sự hấp thu cực yếu tại vạch phổ liên quan đến hydrogen, ở 3107 cm-1. Rất nhanh sau đó thì các viên kim cương này được đưa trở lại phòng giám định và lúc này màu của chúng được phân cấp trong dãy F đến E (hình 12). Trọng lượng của chúng giảm từ 2 – 5%, điều này là hợp lý do chúng cần phải mài lại một ít sau khi xử lý. Phổ phát quang bức xạ của chúng cho thấy là đã hoàn toàn thay đổi đúng như dự kiến, đây chính là kết quả của việc xử lý nung luyện HPHT.
Mặc dù cảm tưởng chung về xử lý HPHT trong thương mại là nó được sử dụng để thay đổi hoàn toàn kim cương không màu với tông nâu, thực nghiệm này cho thấy những xử lý như thế này cũng có thể được sử dụng để tạo ra sự cải thiện về màu sắc kim cương ngày càng tinh vi hơn, khó phát hiện hơn. (Công Ty TNHH Giám Định Rồng Vàng – SJC lược dịch theo Wuyi Wang trong Lab Notes, quyển G&G Fall 2011)